Τι είναι η αναιμία; Πως προκαλείται; Ποια είναι η θεραπεία;
Η αναιμία συμβαίνει όταν ο αριθμός των υγιών ερυθρών αιμοσφαιρίων στο σώμα είναι πολύ χαμηλός. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια μεταφέρουν οξυγόνο σε όλους τους ιστούς του σώματος, οπότε ο χαμηλός αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων δείχνει ότι η ποσότητα οξυγόνου στο αίμα είναι χαμηλότερη από την κανονική. Πολλά από τα συμπτώματα της αναιμίας προκαλούνται από τη μειωμένη παροχή οξυγόνου στους ζωτικούς ιστούς και τα όργανα του σώματος.
Η αναιμία μετράται σύμφωνα με την ποσότητα της αιμοσφαιρίνης. Η αιμοσφαιρίνη είναι μια πρωτεΐνη στα ερυθρά αιμοσφαίρια που μεταφέρει το οξυγόνο από τους πνεύμονες στους ιστούς του σώματος. Η αναιμία επηρεάζει περισσότερα από 1,6 δισεκατομμύρια άτομα σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Οι γυναίκες και τα άτομα με χρόνιες παθήσεις όπως ο καρκίνος έχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης αναιμίας.
Περιεχόμενα
Αιτίες | Διατροφικές Ανάγκες | Συμπτώματα | Διάγνωση | Θεραπεία | Προοπτική
Εσύ έκανες εγγραφή στο κανάλι μας;
Επισκεφτείτε το κανάλι μας στο YouTube και βρείτε σύντομα και ενημερωτικά βίντεο για θέματα υγείας και διατροφής που μπορεί να σας απασχολούν. Μην ξεχάσετε να κάνετε εγγραφή έτσι ώστε να ενημερώνεστε άμεσα όταν προσθέτουμε νέα βίντεο, like αν σας άρεσαν και share για να τα μοιραστείτε με τους φίλους σας.
Τι προκαλεί αναιμία;
Ο σίδηρος, η βιταμίνη Β-12 και το φολικό οξύ είναι απαραίτητα συστατικά για την ωρίμανση των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο σώμα. Κανονικά, το 0,8 έως 1% των ερυθρών αιμοσφαιρίων αντικαθίστανται καθημερινά και η μέση διάρκεια ζωής των ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι από 100 έως 120 ημέρες. Κάθε διαδικασία που έχει αρνητική επίδραση σε αυτήν την ισορροπία μεταξύ παραγωγής και καταστροφής ερυθρών αιμοσφαιρίων μπορεί να προκαλέσει αναιμία. Οι αιτίες της αναιμίας γενικά χωρίζονται σε αυτές που μειώνουν την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και σε εκείνες που αυξάνουν την καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Παράγοντες που μειώνουν την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων
Οι παράγοντες που συνήθως μειώνουν την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων, προκαλώντας αναιμία, περιλαμβάνουν:
- ανεπαρκής διέγερση της παραγωγής ερυθρών αιμοσφαιρίων από την ορμόνη ερυθροποιητίνη, η οποία παράγεται από τα νεφρά
- ανεπαρκής διατροφική πρόσληψη ή μειωμένη απορρόφηση σιδήρου, βιταμίνης Β-12 ή φολικού οξέος από το πεπτικό σύστημα
- υποθυρεοειδισμός
Παράγοντες που αυξάνουν την καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων
Από την άλλη πλευρά, οποιαδήποτε διαταραχή που καταστρέφει τα ερυθρά αιμοσφαίρια με ρυθμό γρηγορότερο από ότι δημιουργούνται μπορεί να προκαλέσει αναιμία. Αυτό συμβαίνει συνήθως λόγω αιμορραγίας, η οποία μπορεί να συμβεί λόγω:
- ενδομητρίωσης
- ατυχήματος
- γαστρεντερικών αλλοιώσεων
- εμμηνορροίας
- γέννας
- υπερβολικής αιμορραγίας της μήτρας
- χειρουργικής επέμβασης
- αιμορροϊδοπάθεια λόγω κίρρωσης του ήπατος
- αιμόλυση λόγω κάποιον φαρμάκων
- διαταραχές του ήπατος και της σπλήνας
- γενετικές διαταραχές όπως:
- ανεπάρκεια αφυδρογονάσης 6-φωσφορικής γλυκόζης(G6PD)
- θαλασσαιμία
- δρεπανοκυτταρική αναιμία
Ωστόσο, η έλλειψη σιδήρου είναι η πιο κοινή αιτία της αναιμίας. Αντιπροσωπεύει σχεδόν το ήμισυ όλων των περιπτώσεων αναιμίας και αποτελεί παγκοσμίως μια σημαντική διατροφική διαταραχή.
Η προστασία των προσωπικών σας δεδομένων είναι σημαντική για εμάς. Τυχόν πληροφορίες που μας παρέχετε μέσω αυτού του ιστότοπου ενδέχεται να τοποθετούνται από εμάς σε διακομιστές που βρίσκονται σε χώρες εκτός της ΕΕ. Εάν δεν συμφωνείτε με αυτήν την τοποθέτηση, παρακαλούμε να μην μας παρέχετε τις πληροφορίες.
Καθημερινή διατροφή και αναιμία
Οι καθημερινές ανάγκες σε βιταμίνες και σίδηρο ποικίλλουν ανάλογα με το φύλο και την ηλικία. Οι γυναίκες χρειάζονται περισσότερο σίδηρο και φολικό οξύ από τους άνδρες. Αυτό συμβαίνει λόγω της απώλειας σιδήρου κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου και της εμβρυϊκής ανάπτυξης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού.
Σίδηρος
Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη σιδήρου για ενήλικες ηλικίας 19 έως 50 ετών έχει ως εξής:
Άνδρες | 8mg |
Γυναίκες | 18mg |
Κατά τη διάρκεια εγκυμοσύνης | 27mg |
Κατά τη διάρκεια θηλασμού | 9mg |
Άνδρες και γυναίκες άνω των 50 ετών χρειάζονται μόνο 8mg σιδήρου ημερησίως. Στη περίπτωση που δεν μπορούν να ληφθούν επαρκή επίπεδα σιδήρου μέσω της διατροφής μπορεί να χρειαστεί η λήψη κάποιου συμπληρώματος. Κάποιες καλές διατροφικές πηγές σιδήρου είναι:
- συκώτι κοτόπουλου και βοείου κρέατος
- κόκκινα κρέατα, όπως το βόειο κρέας
- θαλασσινά
- εμπλουτισμένα δημητριακά
- βρώμη
- φακές
- φασόλια
- σπανάκι
Φολικό οξύ
Άνδρες και γυναίκες άνω των 14 ετών χρειάζονται 400 μικρογραμμάρια διατροφικών ισοδυνάμων φολικού οξέος (mcg/DFE) ανά ημέρα. Για τις γυναίκες που είναι έγκυες ή θηλάζουν, η συνιστώμενη πρόσληψη αυξάνεται σε 600 mcg/DFE και 500 mcg/DFE ανά ημέρα, αντίστοιχα.
Κάποια παραδείγματα τροφών πλούσιων σε φολικό οξύ είναι:
- συκώτι βοείου κρέατος
- φακές
- σπανάκι
- φασόλια
- σπαράγγι
- αυγά
Μπορείτε επίσης να προσθέσετε φολικό οξύ στη διατροφή σας καταναλώνοντας ορισμένα εμπλουτισμένα δημητριακά και ψωμί.
Βιταμίνη Β-12
Η ημερήσια σύσταση στους ενήλικες για την πρόσληψη βιταμίνης Β-12 είναι 2,4 mcg. Οι έφηβοι και οι έγκυες γυναίκες χρειάζονται 2,6 mcg ανά ημέρα, και όσες γυναίκες θηλάζουν χρειάζονται 2,8 mcg ημερησίως.
Το συκώτι του βοείου κρέατος και τα μύδια είναι δύο από τις καλύτερες πηγές βιταμίνης Β-12. Άλλες καλές πηγές είναι:
- ψάρι
- κρέας
- πουλερικά
- αυγά
- διάφορα γαλακτοκομικά προϊόντα
Η βιταμίνη Β-12 διατίθεται επίσης και ως συμπλήρωμα για όσους δεν λαμβάνουν αρκετή ποσότητα μέσω της διατροφή τους.
Προσπαθείτε να χάσετε βάρος αλλά δεν τα καταφέρνετε; Δεν σημαίνει απαραίτητα ότι φταίτε. Διαβάστε πως η αντίσταση στην ινσουλίνη σαμποτάρει την απώλεια βάρους.
Ποια είναι τα συμπτώματα της αναιμίας;
Τα άτομα με αναιμία εμφανίζονται ωχρά και συχνά παραπονούνται ότι κρυώνουν. Μπορεί επίσης να βιώσουν:
- ζάλη ειδικά όταν βρίσκονται σε όρθια θέση
- προβλήματα συγκέντρωσης ή κόπωσης
- τάση κατανάλωσης μη διατροφικών αντικειμένων(αλλοτριοφαγία) όπως παγάκια, μαγειρική σόδα, πηλό κ.α.
- δυσκοιλιότητα
Μερικοί τύποι αναιμίας μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή της γλώσσας, συχνά μια επώδυνη κατάσταση.
Εάν η αναιμία είναι σοβαρή, μπορεί να προκαλέσει λιποθυμία. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- εύθραυστα νύχια
- τριχόπτωση
- δυσκολία στην αναπνοή
- πόνος στο στήθος
Τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα μπορεί να είναι τόσο χαμηλά ώστε σε ένα άτομο με σοβαρή αναιμία μπορεί να προκληθεί ακόμα και καρδιακή προσβολή.
Εάν κατά το κλινικό έλεγχο προκύψει ότι κάποιος έχει αναιμία τότε μπορεί επίσης να έχει:
- υψηλή ή χαμηλή αρτηριακή πίεση
- χλωμή όψη
- ίκτερο
- αυξημένο καρδιακό ρυθμό
- καρδιακό φύσημα
- διογκωμένοι λεμφαδένες
- διογκωμένη σπλήνα ή ήπαρ
- ατροφική γλωσσίτιδα
Άτομα με συμπτώματα αναιμίας θα πρέπει να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια, ειδικά εάν εμφανίσουν λιποθυμία ή πόνο στο στήθος.
Διάγνωση της αναιμίας
Η διάγνωση της αναιμίας ξεκινά με το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό υγείας του ασθενούς μαζί με κλινική εξέταση. Το οικογενειακό ιστορικό ορισμένων τύπων αναιμίας όπως η δρεπανοκυτταρική αναιμία μπορεί να είναι μια χρήσιμη πληροφορία. Εάν υπάρχει ιστορικό έκθεσης σε τοξικούς παράγοντες στο σπίτι ή στο χώρο εργασίας τότε μπορεί να προκύπτουν περιβαλλοντικά αιτία. Οι εργαστηριακές εξετάσεις επίσης μπορούν να βοηθήσουν έναν γιατρό να ανακαλύψει τα αιτία της αναιμίας.
Οι εξετάσεις για τη διάγνωση της αναιμίας περιλαμβάνουν:
- Η γενική εξέταση αίματος δείχνει τον αριθμό και το μέγεθος των ερυθρών αιμοσφαιρίων όπως επίσης εάν τα επίπεδα των άλλων κυττάρων του αίματος όπως τα λευκά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια είναι φυσιολογικά
- Η μέτρηση επιπέδων σιδήρου δείχνει εάν η έλλειψη σιδήρου είναι η αιτία της αναιμίας
- Η μέτρηση της φερριτίνης στον ορό αναλύει τα αποθέματα σιδήρου
- Η μέτρηση βιταμίνης Β-12 δείχνει τα εάν τα επίπεδα βιταμίνης Β-12 είναι χαμηλά
- Η μέτρηση φολικού οξέος αποκαλύπτει εάν τα επίπεδα του φολικού οξέος είναι χαμηλά
- Η εξέταση κοπράνων γίνεται για να διαπιστωθεί η χρόνια λανθάνουσα απώλεια αίματος από το πεπτικό σύστημα που δεν είναι ορατή με το μάτι και που μπορεί να προκαλείται από έλκος στομάχου, ελκώδη κολίτιδα και καρκίνο του παχέος εντέρου
Επιπρόσθετες εξετάσεις
Με βάση τα αποτελέσματα των παραπάνω εξετάσεων, μπορεί να ζητήσουν πρόσθετες εξετάσεις όπως:
- εξέταση του ανώτερου πεπτικού GI
- ακτινογραφία στήθους
- αξονική τομογραφία κοιλίας
#EpilegoumeYgeia και στο Instagram μέσα από εικόνες και πρωτότυπο υλικό και μοιραζόμαστε τις #IstoriesYgeias μας!
Θεραπεία της αναιμίας
Η θεραπεία της αναιμίας εξαρτάται από την αιτία που τη προκαλεί. Η αναιμία που προκαλείται από ανεπαρκείς ποσότητες σιδήρου, βιταμίνης Β-12 και φολικού οξέος αντιμετωπίζεται με συμπληρώματα διατροφής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειάζονται ενέσεις Β-12 καθώς δεν απορροφάται σωστά από το πεπτικό σύστημα.
Ο γιατρός σας μπορεί να προτείνει μια δίαιτα που να περιέχει τις κατάλληλες ποσότητες βιταμινών, μετάλλων και άλλων θρεπτικών ουσιών. Η σωστή διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή της επανεμφάνισης αυτού του είδους της αναιμίας.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, εάν η αναιμία είναι σοβαρή, χρησιμοποιούνται ενέσεις ερυθροποιητίνης για να αυξήσουν την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων στο μυελό των οστών. Εάν εμφανιστεί αιμορραγία ή το επίπεδο της αιμοσφαιρίνης είναι πολύ χαμηλό, μπορεί να χρειαστεί ακόμα και μετάγγιση αίματος.
Προοπτική
Η μακροπρόθεσμη προοπτική για την αναιμία εξαρτάται από την αιτία και την ανταπόκριση του ασθενούς στη θεραπεία. Η αναιμία είναι θεραπεύσιμη, αλλά μπορεί να γίνει μια επικίνδυνη κατάσταση εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία.
Δώστε προσοχή στις ετικέτες των τροφίμων για να βεβαιωθείτε ότι λαμβάνετε τη συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα σιδήρου.
Συζητήστε με το γιατρό σας εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα αναιμίας, ειδικά εάν έχετε οικογενειακό ιστορικό. Ο γιατρός σας πιθανότατα θα προτείνει μια ισορροπημένη διατροφή ή συμπληρώματα για να αυξήσετε την πρόσληψη σιδήρου.
Η έλλειψη σιδήρου μπορεί επίσης να αποτελεί ένδειξη σοβαρότερων ιατρικών παθήσεων, επομένως είναι σημαντικό να δίνεται σημασία στα τυχόν συμπτώματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, απλά τροποποιώντας τη διατροφή σας ή παίρνοντας ένα συμπλήρωμα σιδήρου μπορεί να αντιμετωπιστεί η αναιμία σας.
Ενημερωθείτε για τα ιατρεία μας στον Άλιμο και στα Σεπόλια.
Διαβάστε ένα κατατοπιστικό άρθρο για τον εμβολιασμό.