Διαβητικό πόδι

Διαβητικό πόδι: έγκαιρη διάγνωση, αποτελεσματική θεραπεία

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει το διαβητικό πόδι ως το πόδι ασθενούς με σακχαρώδη διαβήτη που παρουσιάζει εξέλκωση του ποδιού (από τον αστράγαλο και κάτω) που σχετίζεται με περιφερειακή αρτηριοπάθεια ή διαβητική νευροπάθεια.

Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει νευρική βλάβη και κακή αιμάτωση, ειδικά εάν ένα άτομο έχει δυσκολία στη ρύθμιση του διαβήτη, εμφανίζοντας έλκη, πόνο και λοιμώξεις στα πόδια.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η βλάβη μπορεί να είναι σοβαρή. Οι λοιμώξεις στα πόδια μπορούν να εξαπλωθούν και να γίνουν απειλητικές για τη ζωή. Σε σοβαρές λοιμώξεις του ποδιού μπορεί να χρειαστεί ακόμα και να γίνει ακρωτηριασμός.

---

Ενώ τα περισσότερα άτομα με διαβήτη δεν αναπτύσσουν σοβαρές επιπλοκές στα πόδια, ο διαβήτης παραμένει η κύρια αιτία ακρωτηριασμών.

---

Ο διαβήτης προκαλείται συνήθως λόγω ανεπάρκειας ινσουλίνης (διαβήτης τύπου 1) ή αντίστασης στην ινσουλίνη (διαβήτης τύπου 2). Η ινσουλίνη είναι μια ουσιαστική ορμόνη υπεύθυνη για τη βοήθεια των κυττάρων να απορροφούν τη γλυκόζη από το αίμα και να την χρησιμοποιούσουν ως ενέργεια.

Όταν αυτή η διαδικασία δεν λειτουργεί σωστά, περίσσειες ποσότητες γλυκόζης παραμένουν στην κυκλοφορία του αίματος, προκαλώντας προβλήματα υγείας.

Ο αρρύθμιστος διαβήτης μεγάλης διάρκειας μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα νεύρα και κακή κυκλοφορία του αίματος, δημιουργώντας προβλήματα στα πόδια.

Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τα προβλήματα των ποδιών που μπορεί να εμφανιστούν σε άτομα με αρρύθμιστο διαβήτη και θα συζητήσουμε πως να τα αποτρέψετε και να τα διαχειριστείτε.

---

---

Διαβητικό πόδι

Η πιθανότητα ένα άτομο με διαβήτη να αναπτύξει πάθηση στα πόδια κάποια στιγμή στη ζωή του είναι περίπου 15-25%. Περίπου τα μισά άτομα με διαβήτη θα εμφανίσουν κάποιο είδος νευρικής βλάβης.

Η νευρική βλάβη μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο σώμα, όμως τα πόδια επηρεάζονται συχνότερα.

Τα παρακάτω είναι μερικά προβλήματα που μπορεί να εμφανιστούν στα πόδια σε άτομα με διαβήτη:

Διαβητική νευροπάθεια

Τα άτομα με διαβήτη έχουν υψηλότερο κίνδυνο περιφερικής αγγειακής νόσου ειδικά εάν έχουν δυσκολία στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Η περιφερική αγγειακή νόσος εμφανίζεται όταν οι αθηρωματικές εναποθέσεις στενεύουν τα αιμοφόρα αγγεία, μειώνοντας την κυκλοφορία του αίματος.

Η περιφερική αγγειακή νόσος τείνει να επηρεάζει τα αιμοφόρα αγγεία που οδηγούν προς και από τα άκρα, όπως τα χέρια και τα πόδια, μειώνοντας τη ροή του αίματος. Η μειωμένη ροή αίματος μπορεί να οδηγήσει σε πόνο, μόλυνση και πληγές που επουλώνονται αργά.

Με την πάροδο του χρόνου, προκαλείται νευρική βλάβη που οδηγεί σε μούδιασμα στα πόδια. Αυτό μπορεί να δυσκολέψει τα άτομα με διαβήτη λόγω της μείωσης ακόμα και της απώλειας αίσθησης στα άκρα τους. Το υψηλό σάκχαρο στο αίμα βλάπτει επίσης τα νεύρα και παρεμβαίνει στην ικανότητά τους να στέλνουν σήματα.

Η κατάσταση καθιστά επίσης δύσκολο για ένα άτομο με διαβήτη να αισθάνεται ερεθισμό, πόνο ή λοίμωξη στα πόδια. Αυτή η έλλειψη αίσθησης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης πληγών. Μπορεί επίσης να καθυστερήσει τη θεραπεία μιας λοίμωξης, αφού ένα άτομο μπορεί να μην την αντιληφθεί καν.

Η διαβητική νευροπάθεια είναι μια συχνή επιπλοκή του διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2. Δείτε πως μπορείτε να την αντιμετωπίσετε.

Φουσκάλες

Ο διαβήτης αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης φουσκαλών με διάφορους τρόπους. Η διαβητική νευροπάθεια μπορεί να κάνει πιο δύσκολο για ένα άτομο να νοιώθει εάν τα παπούτσια εφαρμόζουν σωστά στο πόδι. Επίσης μπορεί να αλλάξει ο τρόπος βαδίσματος αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης φουσκαλών.

Τα άτομα με διαβήτη μπορεί επίσης να αναπτύξουν μια κατάσταση που ονομάζεται φυσαλιδώδης δερματοπάθεια, κατά την οποία εμφανίζονται ξαφνικά στο δέρμα φουσκάλες, κυρίως στα άκρα, σαν εκείνες που εμφανίζονται στα εγκαύματα.

Οι φουσκάλες μπορούν να μολυνθούν, προκαλώντας πόνο και αυξάνοντας τον κίνδυνο μόλυνσης που μπορεί να εξαπλωθεί σε όλο το σώμα.

Διαβητικά έλκη

Περίπου το 7% των ατόμων με περιφερική νευροπάθεια αναπτύσσουν διαβητικό έλκος ποδιού, κάθε χρόνο. Ένας συνδυασμός κακής κυκλοφορίας του αίματος και νευρικής βλάβης σημαίνει ότι ένα άτομο μπορεί να μην παρατηρήσει τα έλκη μέχρι να γίνουν σοβαρά.

Η μειωμένη κυκλοφορία του αίματος μπορεί επίσης να επιβραδύνει την επούλωση. Αν αφεθούν χωρίς θεραπεία, τα έλκη μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στο πόδι και να μολυνθούν.

Τα έλκη μπορεί επίσης να κάνουν το περπάτημα πολύ επώδυνο. Τα παπούτσια και οι κάλτσες μπορεί να εντείνουν τα συμπτώματα του έλκους.

Εάν αντιμετωπίζετε εσείς ή οι εργαζόμενοι σας προβλήματα με τη ρύθμιση του διαβήτη στο χώρο εργασίας, διαβάστε πως η σωστή διαχείριση του διαβήτη αυξάνει την παραγωγικότητα.

Διαβητικοί κάλοι

Οι κάλοι είναι περιοχές σκληρών, παχύρρευστων κυττάρων του δέρματος. Οι μεγάλοι κάλοι στα πόδια μπορεί να δυσκολέψουν το περπάτημα και μπορεί να αλλάξουν τον τρόπο εφαρμογής των παπουτσιών. Το κύριο πρόβλημα με τους κάλους είναι ότι αυξάνουν τον κίνδυνο ελκών και λοιμώξεων. Η διατήρηση των κάλων καθαρών και η αφαίρεσή τους όταν είναι απαραίτητο είναι σημαντική για την προστασία των ποδιών.

Λοιμώξεις στα πόδια

Τα διαβητικά έλκη μπορούν να μολυνθούν, ειδικά εάν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα ή δεν διατηρούνται καθαρά. Αυτές οι λοιμώξεις μπορεί να εξαπλωθούν στην κυκλοφορία του αίματος, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή ενός ατόμου.

Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστεί γάγγραινα, η οποία προκαλεί νέκρωση του ιστού λόγω μειωμένης αιμάτωσης και μπορεί να οδηγήσει σε ακρωτηριασμό.

Οι λοιμώξεις των ποδιών μπορούν να βλάψουν τα μαλακά μόρια του άκρου ποδός ή του αστραγάλου όπως και τα οστά και τις αρθρώσεις. Μια σπάνια αλλά σοβαρή επιπλοκή που μπορεί να επηρεάσει τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη και περιφερική νευροπάθεια ονομάζεται πόδι Charcot.

Η οστεοαρθροπάθεια του ποδιού και του αστραγάλου (Charcot) αποτελεί επιπλοκή της διαβητικής νευροπάθειας. Χαρακτηρίζεται από παραμόρφωση των αρθρώσεων, κύρτωση του πέλματος και ανάπτυξη υψηλών μηχανικών πιέσεων στο παραμορφωμένο πόδι. Το πόδι Charcot αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης περισσότερων ελκών.

Ακρωτηριασμός διαβητικού ποδιού

Τα προβλήματα του διαβητικού ποδιού μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές λοιμώξεις. Για να αποφευχθεί η εξάπλωση μιας λοίμωξης και να ελαχιστοποιηθεί η ζημιά σε κοντινές περιοχές, μπορεί να συστηθεί ακρωτηριασμός. Ακρωτηριασμός σημαίνει αφαίρεση ενός μέρους του σώματος, όπως ένα δάκτυλο, τμήμα του ποδιού ή το πόδι.

Ο διαβήτης είναι η κύρια αιτία ακρωτηριασμών. Μια πρόσφατη μελέτη εκτιμά ότι παίζει ρόλο στο 25-90% των ακρωτηριασμών και αποδίδεται στο συνδυασμό περιφερικής νευροπάθειας και λοιμώξεων λόγω του σακχαρώδη διαβήτη και στην παρουσία διαταραγμένης αρτηριακής ροής λόγω περιφερικής αρτηριακής νόσου.

Θάνατος

Οι επιπλοκές του διαβητικού ποδιού μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή, ειδικά όταν μια λοίμωξη εξαπλώνεται. Τα σοβαρά προβλήματα στα πόδια που απαιτούν ακρωτηριασμό είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για θάνατο, ακόμη και μετά τον ακρωτηριασμό.

Μια πρόσφατη μελέτη εκτιμά ότι το ποσοστό επιβίωσης 5 χρόνια μετά από έναν ακρωτηριασμό λόγω μόλυνσης του ποδιού είναι μόλις 43%. Οι σημαντικότεροι παράγοντες κινδύνου για τη θνησιμότητα σε ασθενείς με διαβητικό έλκος ποδιού είναι:

• ηλικία
• ισχαιμία
• εξασθενημένη νεφρική λειτουργία
• ανδρικό φύλο

HEALTHLINE NEWSLETTER

Μπορείτε να κάνετε εγγραφή στο NewsLetter μας. Θα σας στέλνουμε ενημερωτικά email, όταν η ομάδα μας δημοσιεύει νέα άρθρα και πληροφορίες για θέματα υγείας.

Email *

• Εγγραφή στο NewsLetter

Email

Εγγραφη

Η προστασία των προσωπικών σας δεδομένων είναι σημαντική για εμάς. Τυχόν πληροφορίες που μας παρέχετε μέσω αυτού του ιστότοπου ενδέχεται να τοποθετούνται από εμάς σε διακομιστές που βρίσκονται σε χώρες εκτός της ΕΕ. Εάν δεν συμφωνείτε με αυτήν την τοποθέτηση, παρακαλούμε να μην μας παρέχετε τις πληροφορίες.

Συμπτώματα διαβητικού ποδιού

Τα συμπτώματα του διαβητικού ποδιού διαφέρουν και μπορεί να εξαρτώνται από τα συγκεκριμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει κάποιος τη δεδομένη στιγμή.

Ωστόσο, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• απώλεια αίσθησης
• μούδιασμα
• φουσκάλες ή άλλες πληγές χωρίς πόνο
• αποχρωματισμός του δέρματος και αλλαγές θερμοκρασίας
• κόκκινες ραβδώσεις
• πληγές
• επώδυνο μυρμήγκιασμα

Εάν αναπτυχθεί λοίμωξη, ένα άτομο μπορεί επίσης να εμφανίσει μερικά από τα ακόλουθα:

• πυρετό
• κακουχία
• κρυάδες
• ανεξέλεγκτο σάκχαρο στο αίμα
• σοκ
• ερυθρότητα

Κάθε άτομο με διαβήτη που εμφανίζει συμπτώματα λοίμωξης, ειδικά στα πόδια, θα πρέπει να αναζητήσει επείγουσα θεραπεία.

Επιπλοκές διαβητικού ποδιού

Η διαβητική νευροπάθεια και η περιφερική αγγειακή νόσος είναι σοβαρές καταστάσεις που ο γιατρός σας πρέπει να παρακολουθεί στενά. Προκαλούν επιπλοκές που μπορεί να έχουν σοβαρές και χρόνιες επιπτώσεις. Αυτές οι επιπλοκές μπορεί να περιλαμβάνουν:

• έλκη ποδιών ή πληγές που δεν επουλώνονται
• λοιμώξεις, συμπεριλαμβανομένων των δερματικών λοιμώξεων, των οστικών λοιμώξεων και των αποστημάτων
• γάγγραινα, όταν μια μόλυνση προκαλέσει νέκρωση ιστού
• παραμόρφωση του ποδιού
• πόδι Charcot, που αλλάζει το σχήμα των ποδιών καθώς τα οστά στο πόδι και τα δάχτυλα μετατοπίζονται ή σπάνε
• θάνατος

Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση μπορούν να αντιστρέψουν επιπλοκές, όπως είναι οι λοιμώξεις. Ωστόσο, άλλες επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένης της γάγγραινας, μπορεί να οδηγήσουν σε μόνιμες σωματικές αλλαγές.

Προσπαθείτε να χάσετε βάρος αλλά δεν τα καταφέρνετε; Δεν σημαίνει απαραίτητα ότι φταίτε. Διαβάστε πως η αντίσταση στην ινσουλίνη σαμποτάρει την απώλεια βάρους.

Πότε να επισκεφθείτε ένα γιατρό

Τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη θα πρέπει να επισκέπτονται έναν διαβητολόγο τακτικά. Ένας εξειδικευμένος γιατρός στο διαβητικό πόδι μπορεί να συστήσει συγκεκριμένη θεραπεία για τα πόδια, συμπεριλαμβανομένης της έγκαιρης διάγνωσης.

Όποιος παρατηρήσει οποιαδήποτε από τις ακόλουθες αλλαγές θα πρέπει να αναζητήσει άμεση ιατρική βοήθεια:

• αλλαγές στο χρώμα του δέρματος
• πρήξιμο στο πόδι ή στον αστράγαλο
• αλλαγές θερμοκρασίας στα πόδια
• επίμονες πληγές
• πόνος ή μυρμήγκιασμα στα πόδια ή τους αστραγάλους
• ονυχοκρύπτωση
• πόδι του αθλητή ή άλλες μυκητιασικές λοιμώξεις των ποδιών
• ξηρό, σκασμένο δέρμα στις φτέρνες
• σημάδια μόλυνσης

Κατά τη διάγνωση των προβλημάτων του διαβητικού ποδιού, ο γιατρός σας μπορεί να:

• ρωτήσει για τις πρόσφατες αλλαγές στα πόδια σας
• μετρήσει τη γλυκόζη του αίματος
• ζητήσει ακτινογραφίες
• ελέγξει την νευρική βλάβη και αίσθηση στα πόδια σας
• συνταγογραφήσει αιματολογικές εξετάσεις για να διαπιστώσει εάν υπάρχει λοίμωξη

Η κυρία Κουρτίδου MD, MSc έχει μετεκπαιδευθεί στη θεραπεία του διαβητικού ποδιού και διαθέτει εξαιρετική εμπειρία στην αντιμετώπιση προβλημάτων των κάτω άκρων.

Θεραπεία

Η θεραπεία των προβλημάτων του διαβητικού ποδιού ποικίλλει ανάλογα με τη σοβαρότητα της πάθησης. Μια σειρά από χειρουργικές και μη χειρουργικές επιλογές μπορεί να βοηθήσουν.

Μη χειρουργική θεραπεία

Ένας εξειδικευμένος γιατρός θα προσπαθήσει πρώτα να αντιμετωπίσει τα προβλήματα του διαβητικού ποδιού χωρίς να χρησιμοποιήσει χειρουργική επέμβαση. Αυτές οι μέθοδοι περιλαμβάνουν:

• καθαρισμό πληγών
• συνταγογράφηση αντιβιοτικών για τη θεραπεία λοιμώξεων
• αφαίρεση κάλων
• προσεκτική παρακολούθηση τυχόν γάγγραινας στα δάχτυλα των ποδιών μέχρι να συμβεί αυτοακρωτηριασμός, δηλαδή όταν τα δάχτυλα πέφτουν λόγω έλλειψης ροής αίματος
• σύσταση για φυσική δραστηριότητα και αλλαγές στη διατροφή για τη διαχείριση της περιφερικής αγγειακής νόσου και την πρόληψη της επιδείνωσης της

Χειρουργική θεραπεία

Όταν η μη χειρουργικές παρεμβάσεις δεν αντιμετωπίζουν επαρκώς τα προβλήματα ενός διαβητικού ποδιού, μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο χειρουργικής επέμβασης. Οι χειρουργικές επιλογές περιλαμβάνουν:

• αφαίρεση του σάπιου ή νεκρού ιστού
• αντιμετώπιση ονυχοκρύπτωσης
• ακρωτηριασμό του προσβεβλημένου άκρου, το οποίο μπορεί να κυμαίνεται από ένα μόνο δάκτυλο μέχρι το πόδι πάνω από το γόνατο
• χειρουργικά σταθεροποιητικό πόδι Charcot
• διεξαγωγή αρτηριακής παράκαμψης για περιφερική αγγειακή νόσο, η οποία βοηθά στη ροή του αίματος στην περιοχή
• πραγματοποίηση ενδαγγειακής χειρουργικής με τοποθέτηση στεντ για να κρατήσει τα αιμοφόρα αγγεία ανοιχτά

Φροντίδα του διαβητικού ποδιού

Η πρόληψη των προβλημάτων στα πόδια είναι απαραίτητη στα άτομα με διαβήτη. Η διατήρηση της υγείας των ποδιών είναι σημαντική και οι διαβητικοί θα πρέπει να προσέχουν την υγιεινή των ποδιών τους. Δείτε κάποιες συμβουλές για την πρόληψη εμφάνισης διαβητικού ποδιού:

• Ελέγχετε τα πόδια σας καθημερινά. Εξετάζετε τα πόδια σας καθημερινά ή ζητήστε από το γιατρό σας να ελέγξει για τυχόν αλλαγές ή τραυματισμούς.
• Πλένετε τα πόδια καθημερινά. Διατηρήστε τα πόδια καθαρά για να αποφύγετε μολύνσεις.
• Φοράτε υποστηρικτικά παπούτσια και κάλτσες. Προστατεύετε τα πόδια με ειδικές κάλτσες και παπούτσια. Ζητήστε από το γιατρό σας να σας συστήσει ειδικά παπούτσια για την πρόληψη των παραμορφώσεων. Μην εφαρμόζετε τις κάλτσες τόσο σφιχτά ώστε να περιορίζουν τη ροή του αίματος.
• Βοηθήστε τη ροή του αίματος στα πόδια. Βάλτε τα πόδια ψηλά όταν κάθεστε, κουνήστε τα δάχτυλα των ποδιών περιοδικά και ασκηθείτε αρκετά. Αυτές οι ενέργειες βοηθούν στην καλύτερη ροή αίματος στα πόδια.
• Κόψτε τα νύχια σας προσεκτικά. Κόψτε τα νύχια των ποδιών ίσια και κρατήστε τα κοντά. Τα στρογγυλεμένα νύχια μπορούν να αναπτυχθούν προς τα μέσα, οδηγώντας σε μόλυνση.
• Φροντίστε τους κάλους σας. Αντιμετωπίστε τους κάλους προσεκτικά. Μην προσπαθήσετε να αφαιρέσετε έναν κάλο μόνοι σας, καθώς αυτό αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης.
• Προστατέψτε τα πόδια σας από ακραίες θερμοκρασίες. Η έκθεση σε υπερβολική ζέστη και κρύο μπορεί να βλάψει τα πόδια των ατόμων με διαβήτη.
• Εξεταστείτε τακτικά στα πόδια. Οι τακτικές εξετάσεις από εξειδικευμένο γιατρό είναι το κλειδί για την πρόληψη λοιμώξεων, σοβαρών παραμορφώσεων και ακρωτηριασμών.
• Ελέγξετε τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Η κακή ρύθμιση του διαβήτη αυξάνει τον κίνδυνο ποδιατρικών επιπλοκών.
• Αποφύγετε το κάπνισμα. Το κάπνισμα επηρεάζει δυσμενώς τη ροή του αίματος στους ιστούς, επιδεινώνοντας τα προβλήματα των ποδιών σε άτομα με διαβήτη.

Μάθετε πως να διαχειριστείτε το διαβήτη σας και να αποκτήσετε καλή υγεία επιλέγοντας τις κατάλληλες τροφές.

Πρόληψη διαβητικού ποδιού

Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στα πόδια που μπορεί να οδηγήσουν σε μόλυνση, παραμόρφωση και απώλεια άκρων. Ωστόσο, ένας διαβητικός μπορεί να αποτρέψει ή να ελαχιστοποιήσει πολλά από αυτά τα προβλήματα.

Ενώ ο έλεγχος του σακχάρου στο αίμα είναι ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη αυτών των σοβαρών προβλημάτων, η αυτοφροντίδα και οι τακτικοί έλεγχοι από έναν εξειδικευμένο γιατρό μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην πρόληψη της εμφάνισης προβλημάτων.

Συμπέρασμα

Τα προβλήματα των ποδιών στον διαβήτη μπορεί να εμφανιστούν λόγω περιορισμένης ροής αίματος και μολύνσεων που αναπτύσσονται λόγω μειωμένης αισθητικότητας.

Ένας διαβητικός θα πρέπει να υποβάλλεται σε τακτικούς ποδολογικούς ελέγχους για να διασφαλίσει ότι τυχόν προβλήματα στα πόδια δεν θα προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές.

Η θεραπεία περιλαμβάνει τακτική παρατήρηση, καθαρισμό και πιθανώς ακινητοποίηση του ποδιού, όπως μια μπότα για περπάτημα. Εάν αυτοί οι τρόποι δεν είναι αποτελεσματικοί, μπορεί να ζητηθεί χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του μολυσμένου ιστού που έχει τη δυνατότητα να εξαπλωθεί.

Τα άτομα με διαβήτη θα πρέπει να διατηρούν τα πόδια τους καθαρά, να υποβάλλονται σε τακτική παρακολούθηση και να φορούν υποστηρικτικά υποδήματα για να ελαχιστοποιούν τις επιπλοκές και τα προβλήματα των ποδιών.

#EpilegoumeYgeia και στο Instagram μέσα από εικόνες και πρωτότυπο υλικό και μοιραζόμαστε τις #IstoriesYgeias μας!

Ενημερωθείτε για τα ιατρεία μας στον Άλιμο και στα Σεπόλια.

Ενημερωθείτε για τις επιπλοκές του διαβήτη τύπου 2 και πως να τις προλάβετε.

Εάν σας άρεσε μοιραστείτε το με τους φίλους σας!