Διαβήτης, διατροφή και υποστροφή
Ο διαβήτης τύπου 2 είναι μια σοβαρή, χρόνια νόσος. Εμφανίζεται κυρίως σε ενήλικες, αλλά τελευταία και στα παιδιά καθώς ο ρυθμός εμφάνισης της παχυσαρκίας αυξάνεται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Αρκετοί παράγοντες συμβάλλουν στην εμφάνιση του διαβήτη τύπου 2. Όμως το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία είναι οι μεγαλύτεροι παράγοντες κινδύνου. Ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί να γίνει απειλητικός για τη ζωή. Ωστόσο, αν αντιμετωπιστεί προσεκτικά σε συνδυασμό με σωστή διατροφή, μπορεί ακόμα και να υποστραφεί. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνουν πολλές μελέτες για το πως σχετίζονται σακχαρώδης διαβήτης και διατροφή.
Πιο συγκεκριμένα, έρευνες έχουν δείξει πως η ισορροπημένη διατροφή αποτελεί μία αποτελεσματική στρατηγική για τον έλεγχο των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα. Ισορροπημένη διατροφή είναι η διατροφή που περιέχει διαφορετικά τρόφιμα από όλες τις ομάδες, καθημερινά. Η εφαρμογή της έχει σαν αποτέλεσμα τη διατήρηση σταθερού φυσιολογικού βάρους και την προστασία της υγείας. Άτομα που ακολουθούν αυτόν τον τρόπο διατροφής έχουν μείωση της ινσουλινοαντίστασης με καθυστέρηση εκδήλωσης του σακχαρώδη διαβήτη.
Έχετε διαβήτη τύπου 1 ή φροντίζετε κάποιον που έχει; Έχετε διαβήτη τύπου 2 ή διατρέχετε κίνδυνο εμφάνισης του; Εάν ναι, τότε αυτό το άρθρο θα σας δώσει μια γενική εικόνα για το πως ο έλεγχος του σακχαρώδη διαβήτη και η ισορροπημένη διατροφή πάνε μαζί. Πολλά άτομα με διαβήτη ή προδιαβήτη έχουν βελτιώσει την υγεία τους υιοθετώντας διατροφικές αλλαγές. Μπορείτε και εσείς! Η εφαρμογή αυτών των αλλαγών μπορεί να σας επιτρέψει να μειώσετε το κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών από το διαβήτη αλλά και να χάσετε βάρος.
Περιεχόμενα
Εσύ έκανες εγγραφή στο κανάλι μας;
Ο διαβήτης μπορεί να αντιμετωπιστεί ακολουθώντας ένα υγιεινό τρόπο ζωής. Αν μάθετε να ζείτε με το διαβήτη αρμονικά τότε θα έχετε μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Επισκεφτείτε το κανάλι μας στο YouTube και βρείτε σύντομα και ενημερωτικά βίντεο για το διαβήτη όπως και για άλλα θέματα υγείας που μπορεί να σας απασχολούν. Μην ξεχάσετε να κάνετε εγγραφή έτσι ώστε να ενημερώνεστε άμεσα όταν προσθέτουμε νέα βίντεο, like αν σας άρεσαν και share για να τα μοιραστείτε με τους φίλους σας.
Διαβήτης πως προκαλείται
Με απλά λόγια, ο διαβήτης είναι μια μεταβολική διαταραχή που χαρακτηρίζεται είτε από την μειωμένη έκκριση ινσουλίνης είτε από την μη αποτελεσματική δράση της με αποτέλεσμα αυξημένες τιμές γλυκόζης στο αίμα. Φυσιολογικά, η ινσουλίνη παράγεται από συγκεκριμένα κύτταρα στο πάγκρεας. Στη περίπτωση του σακχαρώδη διαβήτη η μειωμένη παραγωγή ινσουλίνης οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα γνωστή και ως υπεργλυκαιμία. Υπάρχουν πολύ τύποι σακχαρώδους διαβήτη. Οι κυριότεροι τύποι είναι οι διαβήτης τύπου 1 και τύπου 2.
Εάν αντιμετωπίζετε εσείς ή οι εργαζόμενοι σας προβλήματα με τη ρύθμιση του διαβήτη στο χώρο εργασίας, διαβάστε πως η σωστή διαχείριση του αυξάνει την παραγωγικότητα.
Κυριότεροι τύποι διαβήτη
Ο διαβήτης τύπου 1 προκύπτει όταν, για αυτοάνοσους ή άλλους σπάνιους λόγους, το πάγκρεας καταστρέφεται και δεν παράγει ινσουλίνη. Αυτή η μορφή διαβήτη διαγιγνώσκεται συχνότερα στην παιδική ηλικία, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε ενήλικες.
Στον διαβήτη τύπου 2, υπάρχουν προβλήματα τόσο στην παραγωγή ινσουλίνης από το πάγκρεας (έλλειψη ινσουλίνης) όσο και στη χρήση ινσουλίνης από τον οργανισμό (αντίσταση στην ινσουλίνη). Όταν η βλάβη στο πάγκρεας και ειδικότερα στα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη εξελίσσεται σε σημείο όπου δεν απελευθερώνεται αρκετή ινσουλίνη, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα αυξάνονται.
Η αυξημένη γλυκόζη στο αίμα είναι πρόβλημα λόγω του ότι μπορεί να βλάψει τα αιμοφόρα αγγεία. Επιπλέον, οι ιστοί του σώματος δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά τη γλυκόζη για ενέργεια, διότι το μεγαλύτερο μέρος της παραμένει στην κυκλοφορία του αίματος αντί να εισέρχεται στα κύτταρα.
Ινσουλίνη και λίπος
Η ινσουλίνη αυξάνει την αποθήκευση λίπους και μειώνει την ικανότητα του σώματος να χρησιμοποιεί το λίπος ως καύσιμο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους, που παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και επιδείνωση της αντίστασης στην ινσουλίνη. Εάν δεν ελεγχθεί, μπορεί να οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο: η αντίσταση στην ινσουλίνη οδηγεί σε υψηλά επίπεδα ινσουλίνης, τα οποία διευκολύνουν την αύξηση σωματικού βάρους με τη συσσώρευση λίπους, γεγονός που αυξάνει την αντίσταση στην ινσουλίνη, η οποία οδηγεί σε υψηλά επίπεδα ινσουλίνης, η οποία οδηγεί σε περισσότερα αύξηση βάρους και ούτω καθεξής.
Τα καλά νέα είναι ότι η διατροφή και η άσκηση μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη και της σχετικής αύξησης βάρους, συνεισφέροντας στην πρόληψη ή ακόμη και στην υποστοφή του διαβήτη.
Έρευνες σχετίζουν το κοιλιακό λίπος με ασθένειες όπως ο διαβήτης τύπου 2 και οι καρδιακές παθήσεις. Ενημερωθείτε για τους 5 αποτελεσματικούς τρόπους που μπορεί να το μειώσουν.
Διαβήτης τιμές
Πώς μπορείτε να μάθετε εάν έχετε αυξημένο σάκχαρο στο αίμα; Εάν δεν το γνωρίζετε ήδη, είναι πολύ εύκολο να το διαπιστώσετε σε λίγα δευτερόλεπτα, είτε με το γιατρό ή το φαρμακοποιό σας είτε μόνοι σας με έναν μετρητή σακχάρου.
Εάν επιθυμείτε να μετρήσετε το σάκχαρο μόνοι σας, διαβάστε και ακολουθήστε τις οδηγίες που συνοδεύουν τον μετρητή σακχάρου που διαθέτετε. Για τους περισσότερους μετρητές, συνήθως η διαδικασία έχει ως εξής:
- Με καθαρά χέρια, τοποθετήστε μια ταινία μέτρησης σακχάρου στο μετρητή
- Τρυπήστε το δάκτυλο σας με το σκαρφιστήρα και τραβήξετε μια σταγόνα αίματος
- Τοποθετήστε στο άκρο της ταινίας μέτρησης την σταγόνα αίματος
- Μετά από λίγα δευτερόλεπτα, ο μετρητής σακχάρου θα σας δώσει μια ένδειξη
Συγκρίνετε τη δική σας ένδειξη σακχάρου στο αίμα με τις παρακάτω τιμές:
- Φυσιολογικό σάκχαρο: Λιγότερο από 100 mg / dL (5,6 mmol / L) σάκχαρο νηστείας (το πρωί μετά τον ύπνο) και έως 140 mg / dL (7,8 mmol / L) δύο ώρες μετά από γεύμα – φυσιολογικές τιμές σακχάρου
- Προδιαβητικό στάδιο: Μεταξύ 100-125 mg / dL (5,6-7,0 mmol / L) σάκχαρο νηστείας (το πρωί μετά τον ύπνο) – ελαφρώς αυξημένες τιμές σακχάρου
- Διαβήτης: 126 mg / dL (7,0 mmol / L) ή υψηλότερο σάκχαρο νηστείας (το πρωί μετά τον ύπνο) ή υψηλότερο από 200 mg / dL (11,1 mmol / L) ανά πάσα στιγμή – ανησυχητικές τιμές σακχάρου
Λάβετε υπόψη σας ότι οι ενδείξεις του μετρητή σακχάρου δεν θεωρούνται αρκετά ακριβείς για να αποτελέσουν διάγνωση του διαβήτη ή του προδιαβήτη. Εάν οι ενδείξεις του μετρητή σας είναι υψηλές, ζητήστε από το γιατρό σας να διεξάγει ειδικές εξετάσεις για να επιβεβαιώσει τη διάγνωση. Επίσης, λάβετε υπόψη ότι μια μη φυσιολογική μέτρηση σακχάρου δεν επαρκεί για να γίνει διάγνωση διαβήτη. Απαιτούνται τουλάχιστον δύο.
Διαβήτης και διατροφή
Τα άτομα με διαβήτη δυσκολεύονται να διατηρήσουν τα επίπεδα σακχάρου τους σε φυσιολογικό επίπεδο. Το αίμα γίνεται «πολύ γλυκό» καθώς αυξάνονται τα επίπεδα γλυκόζης. Το σάκχαρο στο αίμα παράγεται από το συκώτι και τις τροφές που καταναλώνονται. Δεν μπορούν να γίνουν πολλά για τον έλεγχο της ποσότητας σακχάρου που παράγει το συκώτι, αλλά μπορούν να ελεγχθούν οι τροφές που καταναλώνονται.
Τρεις είναι οι κύριες κατηγορίες τροφίμων γνωστά και ως μακροθρεπτικά συστατικά (κύρια θρεπτικά συστατικά): υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπος. Πολλά τρόφιμα είναι ένας συνδυασμός δύο ή και τριών μακροθρεπτικών συστατικών. Συνήθως, όμως, ομαδοποιούμε τα τρόφιμα ανάλογα με το αν είναι κυρίως υδατάνθρακες, πρωτεΐνες ή λίπος.
Υδατάνθρακες και διαβήτης
Οι τροφές που μετατρέπονται σε γλυκόζη όταν αφομοιώνονται από τον οργανισμό ονομάζονται υδατάνθρακες. Όσο περισσότεροι υδατάνθρακες καταναλώνονται σε ένα γεύμα, τόσο περισσότερη γλυκόζη απορροφάται στην κυκλοφορία του αίματος και τόσο υψηλότερο θα είναι το σάκχαρο. Αν και πολύ λίγοι άνθρωποι θα συμφωνούσαν ότι τα ζαχαρούχα τρόφιμα είναι καλά για την υγεία, ορισμένα τρόφιμα που θεωρούμε «υγιή» – όπως τα φρούτα – έχουν στην πραγματικότητα αρκετή γλυκόζη. Επίσης, πολλοί άνθρωποι ενδεχομένως να μην γνωρίζουν ότι τα αμυλώδη τρόφιμα – όπως το ψωμί, το ρύζι, τα ζυμαρικά και οι πατάτες – γρήγορα μετατρέπονται σε γλυκόζη κατά τη χώνεψη.
Για παράδειγμα, η κατανάλωση μιας πατάτας θα μπορούσε να αυξήσει το σάκχαρο στο αίμα όσο και η κατανάλωση 9 κουταλιών του γλυκού ζάχαρης! Ωστόσο, μπορεί να είναι δύσκολο να προβλεφθούν επακριβώς οι τιμές σακχάρου στο αίμα κάποιου, καθώς η αντίδραση του οργανισμού του θα διαφέρει ανάλογα με τη γενετική του προδιάθεση και το επίπεδο ευαισθησίας του στην ινσουλίνη.
Ενδεικτικά, δείτε το παρακάτω πίνακα με τις αναλογίες διάφορων τροφίμων σε γλυκόζη:
| Ειδος Τροφης | Γλυκαιμικος Δεικτης | Ποσοτητα γρ. | Αναλογια σε κ. ζαχαρης (4γρ.) |
|---|---|---|---|
| Ρύζι μπασμάτι | 69 | 150 | 10.1 |
| Πατάτα βραστή | 96 | 150 | 9.1 |
| Τηγανιτές πατάτες | 64 | 150 | 7.5 |
| Σπαγγέτι λευκό | 39 | 180 | 6.6 |
| Καλαμπόκι βραστό | 60 | 80 | 4.0 |
| Μπιζέλια καταψ. βραστά | 51 | 80 | 1.3 |
| Μπανάνα | 62 | 120 | 5.7 |
| Μήλο | 39 | 120 | 2.3 |
| Φέτα ψωμί ολικής άλεσης | 74 | 30 | 3.0 |
| Μπρόκολο | 15 | 80 | 0.2 |
| Αυγά | 0* | 60 | 0 |
Πρωτεΐνη και διαβήτης
Κάποια από τα τρόφιμα που περιέχουν πρωτεΐνες είναι τα αυγά, τα πουλερικά, το κρέας, τα θαλασσινά και το τόφου. Αν και διαφορετικά άτομα αντιδρούν διαφορετικά σε αυτά τα τρόφιμα, η κατανάλωση μέτριων ποσοτήτων πρωτεΐνης σε ένα γεύμα έχει,γενικά, δείξει μικρή επίδραση στο σάκχαρο.
Λίπη και διαβήτης
Το διαιτητικό λίπος έχει πολύ μικρή επίδραση στο σάκχαρο. Ωστόσο, σπάνια τρώμε λίπη μόνα τους. Ορισμένα τρόφιμα, όπως το τυρί, αποτελούνται κυρίως από πρωτεΐνες και λίπη. Αυτού του είδους τα τρόφιμα πιθανότατα δεν θα αυξήσουν το σάκχαρο. Στον αντίποδα, άλλα τρόφιμα όπως τα ντόνατς και οι τηγανιτές πατάτες, αποτελούνται κυρίως από υδατάνθρακες και λίπη. Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας τους σε υδατάνθρακες, αυτά τα τρόφιμα είναι πιθανό να αυξήσουν σημαντικά το σάκχαρο.
Επισκεφτείτε το κανάλι μας στο YouTube και δείτε ένα βίντεο με 10 συμβουλές για την εβδομαδιαία προετοιμασία γευμάτων.
Θεραπεία διαβήτη με διατροφή
Τι συμβαίνει εάν αφαιρέσετε τρόφιμα που αυξάνουν το σάκχαρο από τη διατροφή σας; Θα μείνει κάτι καλό για να φάτε; Πιστεύουμε πως ναι. Μάλιστα, προσφέρονται ολοκληρωμένα προγράμματα διατροφής για το καλύτερο έλεγχο του διαβήτη σας.
Αλλά επειδή μια εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις. Αυτές είναι μόνο μερικές από τις νόστιμες διατροφικές επιλογές που δεν αυξάνουν το σάκχαρο:
Πολλοί άνθρωποι με διαβήτη τύπου 2 επιλέγουν συνήθως μια δίαιτα βασισμένη κυρίως σε τροφές με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες. Συχνά παρατηρούν ότι, από το πρώτο κιόλας γεύμα, το σάκχαρο τους βελτιώνεται. Η ανάγκη τους για φάρμακα, ειδικά ινσουλίνη, συνήθως μειώνεται δραματικά. Ακολουθούν, επίσης, σημαντικές βελτιώσεις στην απώλεια βάρους και στην υγεία τους. Τέλος, αισθάνονται καλύτερα και έχουν περισσότερη ενέργεια και εγρήγορση.
Η επιλογή τροφών με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για τον έλεγχο του σακχάρου και είναι ασφαλής για τους περισσότερους ανθρώπους. Ωστόσο, εάν κάποιος παίρνει φάρμακα για τον διαβήτη, τότε πρέπει να συμβουλευτεί το γιατρό του. Ο γιατρός πιθανώς θα χρειαστεί να προσαρμόσει τα φάρμακα στις νέες ανάγκες του ασθενή που δημιουργούνται από τις αλλαγές στη διατροφή. Αυτό συμβαίνει γιατί η ανάγκη του ασθενή ειδικά για ινσουλίνη μπορεί να μειωθεί σημαντικά.
Η προστασία των προσωπικών σας δεδομένων είναι σημαντική για εμάς. Τυχόν πληροφορίες που μας παρέχετε μέσω αυτού του ιστότοπου ενδέχεται να τοποθετούνται από εμάς σε διακομιστές που βρίσκονται σε χώρες εκτός της ΕΕ. Εάν δεν συμφωνείτε με αυτήν την τοποθέτηση, παρακαλούμε να μην μας παρέχετε τις πληροφορίες.
Η επιστήμη της υποστροφής του διαβήτη
Το 2019, η Αμερικάνικη Διαβητολογική Εταιρεία (ADA) δήλωσε ότι η μείωση της πρόσληψης υδατανθράκων ήταν η πιο αποτελεσματική διατροφική στρατηγική για τη βελτίωση του ελέγχου του σακχάρου σε άτομα με διαβήτη. Έρευνες έχουν δείξει ότι δίαιτες με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική επιλογή για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2. Περαιτέρω αναλύσεις έχουν διαπιστώσει ότι οι δίαιτες με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες μείωσαν την ανάγκη φαρμακευτικής αγωγής για την αντιμετώπιση του διαβήτη. Επιπλέον, φαίνεται να βελτίωσαν ορισμένους βιοδείκτες στα άτομα με διαβήτη τύπου 2. Αυτό περιελάμβανε μειώσεις στην αιμοσφαιρίνη A1c (HbA1c), τα τριγλυκερίδια και την αρτηριακή πίεση. Επιπρόσθετα, έδειξε να αυξάνει τη χοληστερίνη υψηλής πυκνότητας (HDL), που μερικές φορές ονομάζεται και «καλή» χοληστερίνη.
Σε μια μη τυχαιοποιημένη δοκιμή, μία ομάδα ατόμων με διαβήτη τύπου 2 ακολούθησε δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων με εξ΄ αποστάσεως παρακολούθηση από συμβούλους υγείας. Μετά από ένα χρόνο, το 94% των ατόμων της ομάδας με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες είχε μειώσει ή σταματήσει τη χρήση ινσουλίνης. Επιπλέον, το 25% είχε φυσιολογική αιμοσφαιρίνη A1c (HbA1c) χωρίς να χρειαστεί καμία φαρμακευτική αγωγή, γεγονός που υποδηλώνει ότι η νόσος τους ήταν σε ύφεση και ένα επιπλέον 35% πέτυχε ανάλογα αποτελέσματα μόνο με τη χρήση μετφορμίνης.
Αυτά τα στοιχεία δείχνουν ότι ο διαβήτης τύπου 2 δεν πρέπει να είναι μια προοδευτική και μη αναστρέψιμη ασθένεια. Αντιθέτως, προκύπτει ότι είναι μια θεραπεύσιμη ασθένεια όταν επιτυγχάνεται μια αποτελεσματική παρέμβαση στον τρόπο ζωής των ανθρώπων.
#EpilegoumeYgeia και στο Instagram μέσα από εικόνες και πρωτότυπο υλικό και μοιραζόμαστε τις #IstoriesYgeias μας!
Ένα μήνυμα ελπίδας
Μέχρι και πριν από 50 χρόνια, ο διαβήτης τύπου 2 ήταν εξαιρετικά σπάνιος. Τώρα, σε όλο τον κόσμο, ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη αυξάνεται πολύ γρήγορα ξεπερνώντας πλέον τα 530 εκατομμύρια. Έχει χαρακτηριστεί ως μια παγκόσμια επιδημία. Στο παρελθόν, ο διαβήτης τύπου 2 θεωρούνταν μια προοδευτική ασθένεια χωρίς καμία ελπίδα για υποστροφή ή ύφεση. Οι διαβητικοί ασθενείς σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και στις μέρες μας εξακολουθούν να διδάσκονται πως να «διαχειρίζονται» το διαβήτη τύπου 2, αντί να προσπαθούν να υποστρέψουν την υποκείμενη διαδικασία.
Στην εποχή μας τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 μπορούν να ελπίζουν ότι θα ανακτήσουν ξανά την υγεία τους! Σήμερα γνωρίζουμε ότι οι επιπλοκές του διαβήτη τύπου 2 – υψηλό σάκχαρο στο αίμα και υψηλή ινσουλίνη – μπορούν να υποστραφούν με μια διατροφή χαμηλών υδατανθράκων. Οι άνθρωποι δεν χρειάζεται απλώς να «διαχειριστούν» τον διαβήτη τους καθώς εξελίσσεται. Αντ’ αυτού, μπορούν σε πολλές περιπτώσεις να μειώσουν το σάκχαρο στο αίμα τους και να το φέρουν σε φυσιολογικά επίπεδα μόνο με τη σωστή διατροφή.
Εάν πάσχετε εσείς ή κάποιος που φροντίζετε από διαβήτη διαβάστε ένα ενημερωτικό άρθρο για τα Δικαιώματα των Διαβητικών Ασθενών.
Ενημερωθείτε για τα ιατρεία μας στον Άλιμο και στα Σεπόλια.
Διαβάστε πως ο κορονοϊός επηρεάζει τους ασθενείς με διαβήτη: Κορονοϊός και Διαβήτης.
